Τον Ιούνιο θα ξεκινήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μειώνει τα επιτόκια και θα το κάνει με πιο επιθετικό τρόπο από ότι η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αυτή είναι η εκτίμηση του Joe Brusuelas, επικεφαλής οικονομολόγου της αμερικανικής εταιρείας ασφαλιστικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών RSM US, που η ομάδα του αναδείχθηκε η καλύτερη ομάδα προβλέψεων για την πορεία των επιτοκίων το 2023 από το Bloomberg.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο euronews, με την ευκαιρία της παρουσίας του στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ο Joe Brusuelas τόνισε την πρόοδρο που έχει πετύχει η ελληνική οικονομία, συμπλήρωσε όμως ότι είναι ανάγκη να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις.
Τον Ιούνιο η πρώτη μείωση των επιτοκίων
Κύριε Brusuelas, οι Ευρωπαίοι κρατούν την αναπνοή τους, περιμένοντας την ΕΚΤ να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια. Πιστεύετε ότι αυτό θα συμβεί σύντομα;
«Ναι. Πιστεύω ότι η Κριστίν Λαγκάρντ έχει σηματοδοτήσει ότι η ΕΚΤ ετοιμάζεται να μειώσει το βασικό επιτόκιο πολιτικής. Πιστεύουμε ότι αυτό θα ξεκινήσει τον Ιούνιο. Η αίσθησή μου είναι ότι η ΕΚΤ θα είναι ένας από τους ηγέτες σε αυτό που θεωρούμε ότι είναι ένα σχεδόν συγχρονισμένο παγκόσμιο σύνολο αποφάσεων μειώσεων επιτοκίων από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες.
Επιπλέον, πιστεύω ότι η ΕΚΤ θα είναι λίγο πιο επιθετική από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. »
Γιατί το περιμένετε αυτό;
«Επειδή η οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών υπερέχει της ευρωπαϊκής οικονομίας με μεγάλη διαφορά. Για την ακρίβεια, οι δύο οικονομίες κινούνται προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την υποτίμηση της αξίας του ευρώ.»
Γιατί πιστεύετε ότι η αμερικανική οικονομία αποδίδει τόσο πολύ καλύτερα από την ευρωπαϊκή;
«Επειδή προέβαλε μια πιο συνεκτική και βιώσιμη δημοσιονομική προσέγγιση κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οποία τώρα αποδίδει καρπούς. Δεύτερον, η αμερικανική αγορά εργασίας είναι τόσο δυναμική αυτή την περίοδο, που ακόμη και με τον πληθωρισμό πάνω από το επίπεδο όπου βρισκόταν τα προηγούμενα 20 χρόνια, οι Αμερικανοί εργαζόμενοι βλέπουν μισθολογικές αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό. Αυτό είναι πραγματικά που δίνει ώθηση στην αμερικανική οικονομία. Και αυτό εξηγεί την βασική διαφορά μεταξύ των οικονομικών επιδόσεων στις ΗΠΑ σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.»
«Η Ευρώπη είναι έναν χρόνο πίσω από τις ΗΠΑ»
Ακόμα και αν το κόστος του χρήματος τελικά μειωθεί στην Ευρώπη, το κόστος ζωής αναμένεται να παραμείνει στα σημερινά αυξημένα επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να μάθουν να ζουν με μικρότερο διαθέσιμο εισόδημα;
«Νομίζω ότι η Ευρώπη περνάει τη δική της περίοδο προσαρμογής και είναι περίπου ένα χρόνο πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά την εκτίμησή μου, η ευρωπαϊκή οικονομία έχει ουσιαστικά πιάσει πάτο. Το 2024 είναι το έτος της μετάβασης.
Το επόμενο έτος, το 2025, θα δείτε πολύ καλύτερη ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως λόγω της ανάκαμψης της οικονομίας. Οι συνθήκες πολιτικής θα διαμορφωθούν έτσι ώστε να αρχίσουμε να βλέπουμε έναν πιο γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης.
Και πιστεύω ότι θα δείτε την αύξηση των μισθών να επιταχύνεται, καθώς οι εταιρείες θα πληρώνουν τους εργαζόμενους περισσότερο, ώστε να μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτό το νέο κόστος ζωής. Αυτό δεν θα είναι ιδιαίτερα ευχάριστο και για ορισμένες ομάδες θα είναι πράγματι επώδυνο. Αλλά μόλις ξεπεράσουμε αυτό το έτος, νομίζω ότι τα πράγματα θα φαίνονται πολύ καλύτερα στην Ευρώπη.»
Άνοδος του τουρισμού από τη Βόρεια Αμερική
Τι σημαίνει αυτό για χώρες όπως η Ελλάδα που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις υπηρεσίες και πιο συγκεκριμένα από τον τουρισμό;
«Εκτιμώ ότι το ευρώ θα πλησιάσει την ισοτιμία με το δολάριο μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Θα πρέπει να περιμένετε, αν βρίσκεστε στην Ελλάδα, ένα κύμα τουριστών από το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, πράγμα που σημαίνει ότι το ευρωπαϊκό καλοκαίρι ο τουρισμός θα πρέπει να ανακάμψει και να είναι αρκετά εύρωστος.
Και περιμένω ότι αυτό θα συνεχιστεί όλο το υπόλοιπο του έτους και θα είναι μία σταθερή κατάσταση το 2025 και το 2026, καθώς ένα ισχυρότερο δολάριο σε σχέση με το ευρώ προσελκύει τους Βορειοαμερικανούς σε ευρωπαϊκούς χώρους διακοπών, όπως η Ελλάδα.»
«Αξιοσημείωτη η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας»
Βρίσκεστε στο τιμόνι ενός μεγάλου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Θα μπορούσατε να μοιραστείτε μαζί μας ποια είναι η γνώμη των ξένων επενδυτών για την Ελλάδα, θεωρούν ότι είναι ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός;
«Ξέρετε, η Ελλάδα έχει βρεθεί σε μια αξιοσημείωτη οικονομική ανάκαμψη την τελευταία δεκαετία. Όλοι γνωρίζουμε τι συνέβη πριν από 15 χρόνια και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε. Αλλά αυτά ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Νομίζω ότι είναι σημαντικό το ελληνικό πολιτικό σύστημα να εκμεταλλευτεί αυτές τις συνθήκες για να προχωρήσει στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες για να προωθήσει την οικονομική ανάπτυξη, την καλύτερη απασχόληση και την ευημερία που θα πρέπει να διαχυθεί σε όλο τον ελληνικό πληθυσμό.
Θέλω να πω, τα πράγματα πάνε αναμφισβήτητα πολύ καλύτερα στην Ελλάδα από ό,τι σε πολλές άλλες οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και θα περίμενα ότι τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα, ειδικά καθώς βλέπουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι πολύ πιο επιθετική όσον αφορά τις μειώσεις των επιτοκίων και τη σχετική υποτίμηση του ευρώ.»
Επομένως, χρειάζονται περισσότερες μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα.
«Πάντα, ναι. Θέλω να πω, αυτό είναι το έργο μιας ολόκληρης γενιάς. Δεν είναι κάτι που θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη και δεν πρέπει να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Είναι κάτι που θα πρέπει να εφαρμοστεί σταδιακά, ώστε να υπάρχει ένας εύλογος χρόνος προσαρμογής για τον πληθυσμό. Τελικά, όταν μιλάμε για οικονομικά και χρηματοοικονομικά, μερικές φορές χανόμαστε.
Χάνουμε το δάσος ανάμεσα στα δέντρα και ξεχνάμε ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για τους ανθρώπους. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι θα έχουν χρόνο να προσαρμοστούν στις διαρθρωτικές αλλαγές, γιατί ας το παραδεχτούμε, η παγκόσμια οικονομία αλλάζει ραγδαία και η Ελλάδα θα αλλάξει μαζί της.»